Rynek Underground [ENG/PL]

ENG: Have you ever noticed that some buildings (usually old churches) have stairs going down rather than up? The explanation for this phenomenon is very simple. Well, cities have layers. New roads cover the old ones. As a result, the level 0 of the city rises, and what used to be by the street is underground. Of course, this is a process that takes centuries. It was the same in Krakow. That's why, when archaeological research began on the Main Square in 2005, it turned out that level 0 used to be where the cellars are now. The old roads and buildings were buried and the new city was built on them.

PL: Zwróciliście kiedyś uwagę, że niektóre budynki (najczęściej stare kościoły) mają schody idące w dół a nie w górę? Wytłumaczenie tego zjawiska jest bardzo proste. Otóż miasta mają swoje warstwy. Nowe drogi pokrywają stare. W efekcie poziom 0 miasta się podnosi, a to co kiedyś było przy ulicy schodzi do podziemia. Oczywiście jest to proces, który trwa wieki. Podobnie było w Krakowie. Dlatego, gdy w 2005 roku rozpoczęto badania archeologiczne na Rynku Głównym, okazało się, że kiedyś poziom 0 znajdował się tam, gdzie teraz są piwnice. Stare drogi i budynki zostały zasypane i na nich budowano nowe miasto.

ENG: The archaeological work took five years to complete. It was originally scheduled to last six months, but what was unearthed surprised the researchers. The material was so unusual and well-preserved that it became the basis for an entire museum.

PL: Prace archeologiczne trwały 5 lat. Pierwotnie miały trwać 6 miesięcy, ale to co odkopano zaskoczyło badaczy. Materiał był tak niezwykły i dobrze zachowany, że stał się bazą do stworzenia całego muzeum.

ENG: When the underground route was opened in September 2010, the website run by the Cracow City Hall said that the most modern museum in Poland had been launched.

PL: Gdy we wrześniu 2010 roku otwierano podziemną trasę na stronie prowadzonej przez Urząd Miasta Krakowa można było przeczytać, że uruchomione zostało najnowocześniejsze muzeum w Polsce.

ENG: Press materials enumerated: 700 archaeological artefacts, 500 electronic representations of artefacts, 600 3D digital reconstructions, 30 multimedia stands, 25 plasma screens, 27 multimedia projectors, 98 speakers, 150 audio books....

PL: W materiałach prasowych wyliczano: 700 zabytków archeologicznych, 500 elektronicznych odwzorowań zabytków, 600 rekonstrukcji cyfrowych 3D, 30 stanowisk multimedialnych, 25 ekranów plazmowych, 27 projektorów multimedialnych, 98 głośników, 150 audiobooków…

ENG: I have no doubt that in 2010 it was indeed one of the most modern museums in Poland. Today, however, it does not impress me as much. The exhibition is interesting, but it can hardly be called very modern. In a world where VR and AI are at our fingertips, it is simply one of many.

PL: Nie wątpię, że w 2010 roku faktycznie, było to jedno z najnowocześniejszych muzeów w Polsce. Dziś jednak nie sprawia na mnie takiego wrażenia. Ekspozycja jest ciekawa, ale trudno nazwać ją nowoczesną. W świecie, w którym w zasięgu ręki jest VR i AI jest ona po prostu jedną z wielu.

ENG: The only thing that makes it special is the opportunity to see what has been uncovered. However, if anyone is hoping for some amazing experiences, he or she may be disappointed.

PL: O jej wyjątkowości stanowi jedynie możliwość zobaczenia tego, co zostało odkopane. Jeśli jednak ktoś liczy na jakieś niesamowite doznania, to może się zawieść.

ENG: Interestingly, there are many indications that the exhibition has changed in recent years and not necessarily for the better. Well, one of my Ukrainian interlocutors during a lesson at the Kingdom (@krolestwo) told me about a hologram she could talk to. Unfortunately, I didn't come across anything like that. The only thing I saw was a screen from which a man dressed in medieval clothes was speaking to me. It was, however, an ordinary film that was repeated over and over again. Today, it would probably be possible to make such a talking hologram with the viewer using AI. But we won't see that in the underground museum.

PL: Co ciekawe, wiele wskazuje, że wystawa zmieniała się w ostatnich latach i niekoniecznie na lepsze. Otóż jedna z moich ukraińskich rozmówczyń podczas lekcji w Królestwie (@krolestwo) opowiedziała mi o hologramie, z którym można było porozmawiać. Niestety ja na nic takiego nie natrafiłem. Jedyne co widziałem do ekran, z którego mówił do mnie jakiś człowiek ubrany w średniowieczne ubranie. Był to jednak zwykły film, który ciągle się powtarzał. Dziś prawdopodobnie taki rozmawiający z widzem hologram można byłoby zrobić w oparciu o AI. No ale tego w podziemnym muzeum nie zobaczymy.

ENG: And what will we see? A great variety of small objects that have been found (coins, jewellery, etc.). In addition: roads, remains of buildings (e.g. medieval shops), and reconstructions of buildings.

PL: A co zobaczymy? Bardzo dużo różnego rodzaju drobnych przedmiotów, które zostały znalezione (monety, biżuteria etc.). Oprócz tego: drogi, pozostałości zabudowań (np. kramów), a także rekonstrukcje budynków.

ENG: Most of the museum is very spacious. Only the remains of the medieval shops can be viewed by being in a rather narrow passageway. Interestingly, all the rooms are warm. I was concerned that it would be quite cold underground in winter, so I took my jacket with me. However, I quickly turned back to return it to the cloakroom.

PL: Większa część muzeum jest bardzo przestronna. Jedynie pozostałości kramów można oglądać znajdując się w dość wąskim przejściu. Co ciekawe we wszystkich pomieszczeniach jest ciepło. Obawiałem się, że zimą pod ziemią będzie dość chłodno zabrałem więc ze sobą kurtkę. Szybko jednak zawróciłem, aby oddać ją do szatni.

ENG: Unfortunately, compared to other museums, the ticket is not the cheapest. You will pay 32 PLN for a normal one. Fortunately, on Tuesdays the entrance is free, although on that day it is open for a shorter period (from 10 am to 2 pm). It is worth adding that the museum is open every day except the second Monday of the month.

PL: Niestety w porównaniu z innymi muzeami bilet nie jest najtańszy. Za normalny zapłacimy 32 PLN. Na szczęście we wtorki wejście jest za darmo, choć tego dnia otwarte jest krócej (od 10 do 14). Warto dodać, że muzeum otwarte jest codziennie z wyjątkiem drugiego poniedziałku miesiąca.

ENG: Is it worth visiting this museum? In my opinion, yes. Especially on a Tuesday, when it is free. I can't hide the fact that I had slightly higher expectations before visiting it. Nevertheless, it was good to see all that has been hidden underground for centuries.

PL: Czy warto odwiedzić to muzeum? Moim zdaniem tak. Zwłaszcza we wtorek, kiedy jest za darmo. Nie ukrywam, że przed jego odwiedzeniem miałem nieco większe oczekiwania. Mimo to dobrze było zobaczyć to wszystko, co przez wieki było ukryte pod ziemią.