Joanna Kuciel-Frydryszak "Służące do wszystkiego"

Kolejna część reportażu Joanny Kuciel-Frydyszak. Po szokujących "Chłopkach" przypatrujemy się losom tych kobiet, którym udało się wyrwać z koszmaru ubogiego życia na wsi i udały się do miasta, aby poszukać pracy jako pomoc domowa.
Wiele z nich kończy jako najmniej wykwalifikowana pomoc "do wszystkiego". Do tego, aby zostać pokojówką, kucharką lub nianią trzeba mieć bowiem odpowiednie kwalifikacje. Na dziewczyny uciekające ze wsi czeka najcięższa posada praczki lub praca w domu uboższej klasy średniej, której nie stać na utrzymywanie licznej służby - jako służąca do wszystkiego.

Niektóre trafią nieźle - inne trafią fatalnie. Niektóre będą uczciwe, szczęśliwe i wierne swojej rodzinie, a inne w odwrócą się przeciwko swoim pracodawcom. Reportaż to kronika losów rodzin, w których służąca była traktowana niemal jak jej członek, ale także i zbrodni i wyzysku, których dopuszczały się obie strony. Wreszcie też poznamy obraz zmian, rewolucji i wojny.

Ciekawa lektura, znowu okraszona licznymi urokliwymi starymi zdjęciami. Dużo ciekawych historii związanych ze służbą sławnych pisarzy i artystów. Z pewnością jest mniej nerwowo i szokująco niż w "Chłopkach" - wszak los służącej nie bez powodu dla wielu chłopek jest szczytem marzeń. Ale czy życie służby było sielanką - bez prawa do chwili wolnego, wychodnego, czy kontaktu z rodziną, czasem na ubogich racjach żywnościowych, czasem wykorzystywanych przez panów bądź paniczy i wygnanych na poniewierkę w przypadku niechcianej ciąży? W zdecydowanej większości sielanką nie było.